GASOLINDEGIA ERRETZEN
GASOLINDEGIAN Yurre Ugarte Alberdania, 2002
 |
||
 |
Autobuseko konkorduna da sua pizten duena, baina ipuinez osatutako nobela honetan Rakel eta Claudiu pertsonaiak jartzen ditu irakiten Yurre Ugartek. Irunen bizi den idazle tolosarrak ez dagokion lekuan dagoen pertsonaiaren istorioa kontatu nahi izan du. Rakel Arte Ederretan lizentziaduna da, eta bizitzak (edo gizarteak) gasolindegi batean lan egitera eraman du, sortzaile izateko prestatu den pertsona lan mekaniko batean jarriz. Claudiu, berriz, etorkina da, errumaniarra. Honen egoera ere ez da batere desiratua, Rakelena bezala. Baina biek bizi duten errealitate makurrak INEMeko bulegora joanarazten ditu, eta han egiten dute topo. Sua, maitasuna sortzen da bien artean. Egoera makur batek egoera hobe batera eraman zaitzakeela iradoki nahi izan du egileak. Amaiera esperpentikoa du, baina ez tristea. Baikortasunerako deia irudi dezake.
Idazleak berak esana da errealitatea dela bere literaturaren abiapuntua. Zinez erreala da ez dagokion tokian dagoen pertsonaren irudia. Baina errealitate arrunt horretatik harago, muturreko egoeretara eramaten ditu bere pertsonaiak. Egoera horiek urrun daude ohiko errealitatetik, baina arraroak iruditu arren, errealitate izan daitezke. Hala izan ezean, istorioa ez litzateke sinesgarria izango, eta niri behintzat sinesgarria egin zait. Zentzu horretan, lagungarria gertatu zaio idazleari konkordunaren figura: ohiko errealitatearen eta fantasiaren arteko zubi modura erabili du, egoki, eraginkor.
Zazpi ipuinez osatuta dago “Gasolindegian”eleberria. Era independentean irakur daitezke, ipuin bakoitzak bere istorioa kontatzen baitu; baina multzoan irakurrita, istorio bat osatzen dela konturatuko da irakurlea. Ipuin guztiak kronologikoki harilkatuta daude, pertsonaiak batean eta bestean agertzen dira, eta narratzailearen ahotsa errepikatzen da. Oso da nabarmena istorioen arteko harreman hori; horrenbestez, ia ezinbestean nobela baten gisan irakurriko du irakurleak.
Gauza harrigarriak gertatzen dira gasolindegian. Hain harrigarriak, non batzuetan bigarren irakurraldia beharrezkoa den gertatutakoa irensteko. Ipuinetan ez dago ezer soberan, ez dago alferrikako hitzik, dena hartu behar da kontuan. Alde horretatik, ahalegin bat eskatzen dio irakurleari. Adi irakurriz gero, erre egingo zara. Oharkabean egindako irakurketak aldiz, ez hotz eta ez bero utz zaitzake. Zuk aukeratu.
